Je denkt dat je de waarnemer bent van je leven. De centrale figuur die alles ervaart, die kijkt, luistert, voelt. Je bent er zo van overtuigd dat er een 'jij' is die dit alles meemaakt. Maar laten we eens goed kijken naar deze aanname.
Waar is deze waarnemer precies? Kun je hem vinden? Is er werkelijk een centrale 'jij' die al deze ervaringen heeft? Of is dat slechts een verhaal, een gedachte die opkomt in wat is?
Kijk naar je directe ervaring, precies nu. Er is zien, maar kun je een ziener vinden? Er is horen, maar is er een hoorder? Er is denken, maar waar is de denker? Er zijn sensaties, maar is er iemand die ze ervaart?
Je zegt misschien: "Maar natuurlijk ben ik degene die ervaart! Wie anders?" Maar is dat niet gewoon weer een gedachte? Een aanname die zo vanzelfsprekend lijkt dat we er nooit bij stilstaan? Er is waarnemen, maar geen waarnemer. Er is zien, maar geen ziener. Er is denken, maar geen denker. Alles gebeurt spontaan, zonder dat er een centrale figuur is die het allemaal ervaart of bestuurt.
Het is als een film die zichzelf bekijkt. Er is geen aparte kijker nodig. Het kijken gebeurt vanzelf, het zien is er al, compleet in zichzelf, zonder dat er een 'iemand' nodig is die kijkt.
Je probeert misschien deze waarnemer te vinden. Je zoekt in je ervaring, in je gedachten, in je gevoelens. Maar alles wat je vindt zijn meer ervaringen, meer gedachten, meer gevoelens. De waarnemer blijft altijd net buiten bereik - omdat hij niet bestaat.
Dit is geen filosofisch concept om te begrijpen. Het is een directe uitnodiging om te kijken naar je ervaring. Is er werkelijk een centrum? Is er werkelijk een punt van waaruit alles wordt ervaren? Of is dat alleen maar een gedachte?
De waarnemer is een spookverhaal dat het denken vertelt. Een verhaal zo overtuigend dat we er ons hele leven omheen bouwen. We denken dat we deze centrale figuur zijn die alles ervaart, maar het is slechts een gedachte die verschijnt in wat is. Zodra je ziet dat er geen waarnemer is, valt de hele illusie van afgescheidenheid weg. Er is geen centrum meer van waaruit alles wordt ervaren. Er is geen 'hier' die kijkt naar een 'daar'. Er is alleen dit, zonder centrum, zonder rand.
Dit is geen staat die bereikt moet worden. Het is niet iets dat de waarnemer kan zien of begrijpen. Het is het wegvallen van het hele idee van een waarnemer. Wat overblijft is wat er altijd al was - dit grenzeloze gebeuren zonder centrum.
Stop met zoeken naar de waarnemer. Stop met proberen dit te begrijpen vanuit het perspectief van een centrum. Zie dat er alleen dit is, precies zoals het is, zonder dat er een 'iemand' nodig is om het te ervaren.
Er is geen waarnemer die dit moet inzien. Er is geen centrum dat dit moet begrijpen. Er is alleen dit, precies zoals het is, zonder verhaal, zonder centrum, zonder waarnemer.
Dit is het. Dit is alles. Zonder centrum, zonder rand, zonder waarnemer die het allemaal moet bevatten.
Zo verhelderend, dit lezen...